4 عامل کلیدی در موفقیت سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات

بر اساس گزارش های جهانی تنها در صنایع تولیدی هزینه تولید از دست رفته به دلیل توقف های برنامه ریزی نشده بیش از 50 میلیارد دلار در سال بوده است. داده های شرکت های کلاس جهانی نشان می دهد که پس از پیاده سازی موفق سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات، شاخص OEE در این شرکت ها به حدود 90% افزایش پیدا کرده و کاهش 11 درصدی هزینه نگهداری و تعمیرات را در هر سال تجربه کرده اند. اما چطور این شرکت ها به موفقیت دست پیدا می کنند؟

واحد نگهداری و تعمیرات در شرکت هایی که به دنبال رسیدن به تعالی هستند با چالش های بسیاری مواجه می شوند. اولین قدم در ساختن یک برنامه مدیریت نگهداری و تعمیرات موفق شناسایی و اولویت بندی حوزه های کلیدی است که باید در ابتدا این مسیر مورد توجه قرار گیرند.
این چالش ها مستقیما بر روی بهره وری و راندمان نگهداری و تعمیرات و در نتیجه اهداف کلان شرکت ها اثر منفی می گذارند. این اثر منفی در شرکت های تولیدی بیش از 50 میلیارد دلار در سال فقط به دلیل توقف های برنامه ریزی نشده است.

از طرفی اولویت های سطح کلان یک شرکت تعیین کننده اهداف برنامه مدیریت نگهداری و تعمیرات است.بر همین اساس عوامل متعددی وجود دارند که در موفقیت برنامه مدیریت نگهداری و تعمیرات نقش ایفا می کنند. اما 4 عامل کلیدی که پایه های یک برنامه نگهداری و تعمیرات موفق را می سازند:

1-تسهیل فرایندهای مدیریت کار

بدون شک می توان فرایند مدیریت کار را قلب تمامی سیستم های مدیریت نگهداری و تعمیرات دانست. مدیریت کار یعنی اینکه چطور یک شرکت فعالیت های نگهداری و تعمیرات خودش را از مرحله درخواست کار تا اجرا و در آخر ثبت داده ها و بازخورد مدیریت می‌کند. عوامل بسیاری بر روی روشی که یک شرکت در فرایندهای مدیریت کارهای خود بکار می‌گیرد دخالت دارند مانند اندازه خط تولید یا پلنت، تعداد نفرات گروه های تعمیراتی و غیره. اما بصورت کلی سه رویکرد کلی در این باره وجود دارد :

سیستم کاغذی : استفاده از این رویکرد می تواند برای شرکت های کوچک مفید باشد اما در این رویکرد جستجو در سوابق تعمیراتی تجهیزات بسیار دشوار است. بعلاوه استفاده از این رویکرد باعث افزایش زمان غیر بهره ور فعالیت های تعمیراتی شده و نیز به دلیل مصرف زیاد کاغذ، با رویکردهای توسعه پایدار و الزامات زیست محیطی هم مطابقت ندارد.
سیستم صفحه گسترده: این رویکرد می تواند برای شرکت های سایز متوسط و حتی بزرگ مقیاس مناسب باشد اما می‌تواند چالش هایی را نیز با خود به همراه داشته باشد. به عنوان مثال تکنسین تعمیرات که در کنار تجهیز حضور دارد نمی‌تواند به فایل صفحه گسترده دستورکار و یا تاریخچه خرابی تجهیز دسترسی داشته باشند . چالش دیگر این رویکرد کنترل تغییرات در فایل های صفحه گسترده است.
انواع سیستم های کامپیوتری پشتیبان نگهداری و تعمیرات مانند سیستم مکانیزه مدیریت نگهداری و تعمیرات (CMMS) و یا سیستم مدیریت دارایی ها (EAM) : CMMS ها و EAM ها قدرتمند ترین ابزار مدیریت دستورکار نگهداری و تعمیرات هستند که دسترسی لحظه ای به اطلاعات و تاریخچه تجهیزات را فراهم می کنند. علاوه بر تاریخچه تجهیزات، لیست متریال مورد نیاز ، نقشه ها و دستورالعمل ها و … می تواند به هر دستورکار متصل شوند که می تواند در اجرا باکیفیت فعالیت تعمیراتی بسیار موثر باشد.

2- توانمندسازی از طریق ابزارهای تکنولوژیک

امروزه در حوزه مدیریت نگهداری و تعمیرات واژه هایی نظیر CMMS، EAM، APM، IOT و … زیاد شنیده می شوند و درباره آن ها صحبت می شود. این ابزارهای فناوری به شرکت ها کمک می کنند تا بتوانند به اهداف عملکردی خودشان در مدیریت نگهداری و تعمیرات دست پیدا کند. شرکت ها با استفاده از این ابزارها می توانند شاهد افزایش بهره وری واحدهای عملیاتی، حداقل شدن زمان توقف و کاهش هزینه های بهره برداری و نگهداری و تعمیرات باشند.

با توجه به تعدد و گوناگونی این ابزارهای فناوری، اینکه شرکت ها از چه فناوری و در چه زمانی باید استفاده کنند تا بتواند در برنامه‌های نگهداری و تعمیرات خودشان به موفقیت برسند، دشوار به نظر می رسد. آنچه مشخص است این است که یک پاسخ منحصر به فرد برای انتخاب ابزار فناوری وجود ندارد. به عنوان مثال ابزارهای هوش مصنوعی ممکن است در یک کارخانه کارگشا و موثر باشند ولی در کارخانه دیگری لزومی بر پیدا سازی آن وجود نداشته باشد. در ادامه دو مثال از اینکه چطور استفاده از این ابزارها باعث ایجاد ارزش می شوند آورده شده است :

CMMS ها و یا EAM ها اغلب پایه و اساس یک سیستم قوی مدیریت کار در نظر گرفته می شوند. این سیستم ها اگر به درستی پیاده سازی شوند می توانند بالاترین بازگشت سرمایه را برای شرکت ها داشته باشند. یکی از حیاتی ترین مزایای این نوع سیستم ها امکان ایجاد یک پایگاه داده از تاریخچه عملکرد تجهیزات است. از تاریخچه تجهیزات در CMMS می‌توان برای نمایش روند عملکرد تجهیزات، تعیین KPI ها، زمانبندی برنامه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و کاهش زمان انجام تعمیرات استفاده کرد.
امروزه IOT به یکی محبوب ترین ابزارهای حوزه تکنولوژی تبدیل شده است. IOT مفهومی است که در آن به اتصال تجهیزات به یکدیگر از طریق شبکه اینترنت می پردازد و هدف از آن ایجاد یک شبکه هوشمند آنلاین می باشد. یکی از استفاده های IOT در سیستم پایش وضعیت ارتعاش در تجهیزات است به نحوی که با استفاده از IOT تجهیزات اندازه‌گیری به سیستم هشدار متصل می شوند و به بر اساس داده های آنلاین ارتعاش می توان دستورکارهای پیش بینانه بر روی تجهیز صادر نمود.

بهره گیری از فناوری های نوین باعث افزایش بهره وری نیروی کار، ارتقای کیفیت تصمیم گیری و بهبود راندمان کلی در سیستم نگهداری و تعمیرات می شود.

3- استفاده هوشمند از داده ها و سوابق تجهیزات

داشتن داده درست برای بهینه سازی عملکرد و کمک به تصمیم گیری های سخت تجاری برای یک سازمان بسیار حیاتی است. یکی از اولین چالش هایی که سازمان ها باید برای ساختن یک سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات درست با آن مواجه شوند، چالش جمع آوری داده های مرتبط با فعالیت های نگهداری و تعمیرات است. در این زمینه اولین سوالی که سازمان باید به آن پاسخ دهد این است که کدام داده ها و اطلاعات نگهداری و تعمیرات برای من اهمیت دارند. تاریخچه تجهیزات و دارایی های فیزیکی در طول فرایند تعمیرات و نگهداری می توانند مجموعه ای از اطلاعات ارزشمند را برای سازمان ایجاد کنند. برای مثال دانستن اینکه یک تجهیز چه زمانی خرید شده است و چه مدت است که در حال بهره برداری است می تواند یک شاخص خوب باشد برای اینکه چه‌زمانی این تجهیز نیاز به تعمیر و یا تعویض دارد، باشد.

هر چقدر جزئیات ثبت شده در دستورکارهای قبلی بیشتر باشد می توان تخمین دقیق تری از انجام دستورکارهای بعدی داشت و این بسیار برای افزایش بهره وری نیروهای نگهداری و تعمیرات حائز اهمیت است. لیست متریال مورد نیاز، لیست مهارت های در دسترس در هفته آتی، نقشه ها و دستورالعمل هایی که باید به آن ها رجوع شود و پیش نیازها و هماهنگی هایی که برای انجام کار نیاز است نمونه هایی از داده هایی هستند که داشتن آنها بسیار برای فرایند مدیریت نگهداری و تعمیرات با ارزش است. بعد از اینکه داده های مورد نیاز جمع آوری شدند باید اطمینان پیدا کنیم که تمام کسانی که در این فرایند به این داده ها نیاز دارند می توانند به آنها دسترسی داشته باشند. این افراد می توانند از مدیر بهره برداری تا تکنسین تعمیرات را شامل شود. علاوه بر این که در اختیار قراردادن اطلاعات مورد نیاز به تکنسین ها می تواند چقدر با ارزش باشد، استفاده از تجهیزات موبایل تکنسین ها را قادر می سازد تا اطلاعات تجهیزات را با دقت بالاتری ثبت کنند. برا مثال اگر تکنسین ها بتوانند زمان اتمام کار را در همان لحظه در موبایل ثبت کنند، زمان دقیق تری از انجام کار بدست می آید که می تواند در برنامه ریزی های بعدی مورد استفاده قرار گیرد.

مجهز شدن به ابزارهای هوشمند در حوزه مدیریت نگهداری و تعمیرات و تحلیل های مرتبط با آن، بهبود تصمیم گیری، تسهیل فرایند نگهداری و تعمیرات و مدیریت بهتر دارایی های و تجهیزات را به همراه خواهد داشت.

4- حرکت از نگهداری و تعمیرات واکنشی به نگهداری و تعمیرات پیش کنشی

اخرین عامل موثر در مدیریت نگهداری و تعمیرات موفق که در این مقاله به آن می پردازیم، حرکت از نگهداری و تعمیرات واکنشی به سمت نگهداری و تعمیرات پیش کنشی است. ساده ترین تعریف از نگهداری و تعمیرات واکنشی را می توان چنین دانست : “تعمیر بعد از بروز خرابی”. شرکت هایی که از این رویکرد استفاده می کنند اکثرا توقف های برنامه ریزی نشده بیشتر، عمر کوتاه تر تجهیزات و هزینه های بیشتر نگهداری و تعمیرات را تجربه می کنند. البته حرکت به سمت نگهداری و تعمیرات پیش کنشی چالش‌های خودش را دارد. در اولین قدم برای رسیدن به این رویکرد شرکت ها باید داده ها و اطلاعات تجهیزاتشان را به خوبی جمع آوری و ثبت کرده باشند. به همین دلیل است که گفتیم پیاده سازی CMMS یکی از ارکان اصلی موفقیت سیستم های مدیریت نگهداری و تعمیرات است. اما با این وجود صرف جمع آوری داده کافی نیست و شرکت ها باید بر روی تحلیل داده ها بصورت جدی سرمایه گذاری کنند تا بتواند روندهایی که منجر به بهتر شدن فرایند زمان بندی برنامه های نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه می‌شوند را استخراج کنند. چشم انداز شرکت ها در این مسیر باید این باشد که در نهایت تمام برنامه پیشگیرانه خودشان را به برنامه های پیش بینانه تبدیل کنند.

در این رویکرد هم نمی توان توقف هایی برنامه ریزی نشده را به صفر رسانید اما با تغییر رویکرد به سمت نگهداری و تعمیرات پیش کنشی می توان قبل از بروز خرابی آن را پیش بینی کرد و اقدام متناسب را برنامه ریزی نمود . این کار کمک می کند تا توقف های برنامه ریزی نشده را تا حد قابل قبولی کاهش دهیم ، راندمان نفرات را افزایش دهیم ، قابلیت اطمینان تجهیزات را ارتقا دهیم و هزینه های نگهداری و تعمیرات را کم کنیم.

جمع بندی

چالش های مدیریت نگهداری و تعمیرات در تمام سازمان ها یکسان است، اما هر شرکتی باید اهداف و اولیت های نگهداری و تعمیرات خودش را تعیین کند و بر اساس آن برنامه نگهداری و تعمیرات شرکت را تبیین و پیاده سازی کند. برای موفقیت در مدیریت نگهداری و تعمیرات نمی توان یک نسخه واحد را توصیه نمود چرا که بسته به نوع صنعت و شرایط هر شرکت، عوامل موفقیت در این موضوع می تواند متفاوت باشد. با این حال مواردی که در این مقاله معرفی شدند که شامل 1)تسهیل فرایند مدیریت کار، 2)توانمندسازی از طریق ابزارهای تکنولوژیک، 3)استفاده هوشمند از داده های تجهیزات و 4) حرکت به سمت نگهداری و تعمیرات پیش کنشی جزء عوامل اساسی در ایجاد یک سیستم مدیریت نگهداری و تعمیرات خوب و موثر هستند. این عوامل می توانند مزایای بنیادینی نظیر کاهش توقف های برنامه ریزی نشده، افزایش بهره وری نیروهای کار، افزایش عمر تجهیزات و کاهش هزینه های نگهداری و تعمیرات را به همراه داشته باشد.

برگرفته از: reliableplant.com